W najbliższych dniach będę miał kilka tzw. speaking engagements – 1. Szanse i wyzwania dla biznesu w Chinach, cykl seminariów w Warszawie (29.05), Krakowie (30.05) oraz Gdańsku (31.05) “Ośrodki Enterprise Europe Network przy Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Izbie Przemysłowo-Handlowej w Krakowie, Stowarzyszeniu “Wolna Przedsiębiorczość” oraz Centrum Transferu Technologii w Gdańsku zapraszają na cykl seminariów „Jak zarządzać prawami własności intelektualnej prowadząc działalność gospodarczą w Chinach”.
2. Allerhand Movie Series: “The Paper Chase”. Co to znaczy “myśleć jak prawnik”
W jednej z pierwszych scen filmu profesor Kingsfield wypowiada credo – swoje i całej amerykańskiej edukacji prawniczej: “Studiowanie prawa to doświadczenie nowe i zaskakujące dla większości z was, niepodobne do czegokolwiek innego. Prawa uczycie się sami, a moje zadanie to wyćwiczyć wasze umysły. Przyszliście tu z głowami napełnionymi papką, lecz jeśli wytrwacie, to odejdziecie zdolni <myśleć jak prawnik>“.
Idea “myślenia jak prawnik“, zanegowanie prawa jako nauki i posługiwanie się tzw. metodą sokratejską, gdzie profesor zamiast wykładać, tłumaczyć i opisywać, zadaje pytania (a odpowiedzi na nie są tylko wstępem do kolejnych pytań) – to centralne zjawiska amerykańskiej edukacji prawniczej.
The Paper Chase nie będąc filmem wybitnym, jest jednocześnie jednym z najlepszych filmów o prawie – pochwałą i objaśnieniem amerykańskiej edukacji prawniczej. Słabości fabularne doskonale punktuje recenzja z New York Times, towarzysząca premierze filmu: “Zwykle można odróżnić dobry film od słabego po pierwszych 15 minutach, a już na pewno po półgodzinnym oglądaniu. The Paper Chase (…) jest inny. Potrzeba na to niemal całego filmu. (…) Film powoli rozmięka jak wosk w upalny dzień, tracąc swój kształt i treść, które z początku skupiły naszą uwagę“.
Film został jednak bardzo dobrze przyjęty przez publiczność (nie tylko prawników). Nakręcono na jego podstawie serial telewizyjny, a odtwórca roli profesora Kingsfielda (właściwego bohatera filmu), 70-letni debiutant w roli aktora, zdobył za nią Oscara. The Paper Chase jest klasyczną pozycją amerykańskiego kina prawniczego, poszczególne sceny i kwestie weszły do kultury masowej, a pojęcie „myśleć jak prawnik” przyjęło się nadzwyczaj dobrze w poważnym dyskursie akademickim. Dla naszych potrzeb warstwa fabularna i obyczajowa, historia sukcesów i porażek grupy studentów, w tym próba charakteru i talentu głównego protagonisty, wąsatego prowincjusza (James Hart) oraz wątek romansowy – mają znaczenie zdecydowanie drugorzędne
Kluczowa jest postać profesora Charlesa Kingsfielda – błyskotliwego, ironicznego, surowego, a miejscami brutalnego profesora prawa. Kingsfield to uosobienie metody sokratejskiej, w której nauczyciel zamiast wykładać zadaje pytania, a nagrodą za dobrą odpowiedź jest kolejne, bardziej wnikliwe pytanie. Student nigdy nie dostaje wyraźnej wskazówki, ani oceny swojej odpowiedzi.
Dla specyficznego widza, polskiego prawnika, film ten ma jeszcze jedną warstwę: jest miażdżącą krytyką “polskiego” nauczania prawa. Wzorowy polski student byłby tym z kolegów Jamesa Harta, który choć ma fotograficzna pamięć, oblewa wszystkie egzaminy. Jak powiada Kingsfield – pamięć bez rozumienia i kojarzenia, to najbardziej bezwartościowa właściwość umysłu”.